maandag 16 januari 2017



“Wat maakt jouw leven de moeite waard?”
Waardevolle ontmoetingen

In mijn werk, als geestelijk verzorger in de ouderenzorg,  vraag ik nog wel eens: “Wat maakte uw leven de moeite waard?”
Juist worden dan niet de wapenfeiten, zoals carrière, geld of status genoemd. Meestal hoor ik  verhalen over ontmoetingen tussen mensen die een indruk hebben achter gelaten.  Ook al zijn de gebeurtenissen  verleden tijd ze blijken toch nog steeds leverancier van zin  in het heden: De verteller gaat rechter op zitten, er komt een blos op de wangen en er verschijnt een twinkeling in de ogen.  
Ik zelf ben nu eenenzestig jaar maar ik zie nog heel levendig de kleine non voor me  die mij op zesjarige leeftijd een aai over mijn bol gaf.  Een gevoelvolle warme hand die even mijn leven verwarmde te midden van het koude  internaat leven (schippersdochter) waar ik hunkerend zocht naar  tekenen van  geborgenheid.   
Of ik denk aan de bejaarde dame die op mijn autoruit tikte, toen ik na een verbroken relatie een doodlopende straat in reed en mijn hoofd wanhopig op het stuur  liet zakken waardoor de claxon onbedoeld toeterde: “Lieve kind, heb je zo’ verdriet!” zei ze. De gebeurtenis is twaalf  jaar geleden maar ze was als een liefdevolle engel die zomaar uit het niets op de bijrijder stoel plofte en door het vertellen van haar levensverhaal mij weer moed en hoop gaf.
Vaak gaat het over onverwachtse ontmoetingen waardoor mensen zich gehoord of gezien voelen. Veelal vertellen  de verhalen ook over  humoristische voorvallen waardoor de wereld een beetje ruimer wordt.   WO II bijvoorbeeld heeft niet alleen dramatische herinneringen achter gelaten,  maar ook kleurrijke humorvolle verhalen.


 Vitaminen voor de ziel
Een mevrouw verteld: “In die periode moest je overleven, er was niet zoveel status meer over om je achter te verschuilen…door deze kwetsbaarheid werd je ook meer open voor ontmoetingen die er echt toe doen.” 
Zo’n uitspraak geeft me te denken…kwetsbaarheid geeft je het vermogen je te openen voor anderen. Het is niet altijd gezegd dat dat gebeurd, want kwetsbaarheid kan ook maken dat je een vesting bouwt om je achter te verschuilen. Vaak vanuit de overtuiging dat de wereld je pas mag zien of horen als je leuk, gezond en succesvol bent. Een imago zit echter een werkelijke ontmoeting in de weg omdat de ander niet meer is als het onpersoonlijke  publiek  dat jouw succes (bestaan)  moet bevestigen. De ironie is dat het publiek steeds weer naar huis gaat en dan blijf je tòch alleen achter…. Daarentegen leveren de zielvolle ontmoetingen vervulling omdat daardoor  het gevoel van (de ogenschijnlijke) afgescheidenheid tussen mij en de wereld verdwijnt. Een ontmoeting is een tweezijdige relatie waarin geven en ontvangen in wezen een zijn. In een echte ontmoeting kom je ook tot jeZelf.     
Het bovenstaande illustreert dat werkelijke ontmoetingen zijn als vitaminen voor de ziel,  die voeding geven aan  geluksmomenten  waar we op hoge leeftijd nog uit kunnen putten.


Hollen of stilstaan?
Ook stress is zo’n factor die een ontmoeting in de weg zit. Vaak jagen we op een stressvolle wijze strevingen en doelen na die een toekomstig geluk beloofd. Maar eigenlijk  is dat geluk steeds een verschuivend perspectief :   “Als ik strakjes dat diploma heb… als ik strakjes maar eenmaal gepensioneerd ben…. als ik strakjes de prins op het witte paard heb ontmoet. etc.”  De praktijk wijst uit dat op het moment dat de als-situatie realiteit is geworden het geluk maar van korte duur is opdat we  haastig  weer een nieuw doel moeten stellen om ons leven zinvol te maken.  Zo wordt het bestaan een neurotische  ratrace van de wieg tot het graf.
Er is niets mis met doelen en strevingen maar als je onderweg verzuimt om stil te staan mis je de kans het lichtvoetige  geluk dat we kunnen puren uit de aandacht voor het leven…aandacht voor elkaar.


 De maakbaarheid van geluk?
Ik probeer me, gesterkt door de verhalen uit mijn werk, te oefenen in die aandacht waaruit geluk wordt geboren.  Het besef bij het wakker worden dat  iedere dag maar dan ook iedere dag  zoveel kansen biedt om die ontmoetingen  gestalte te geven, geeft al een vrolijke opmaat aan de dag die voor me ligt.   Ik kan bijvoorbeeld het contact met de kassière beperken tot een functionele ontmoeting: het afrekenen van de boodschappen. Ik kan ook contact maken, en dat hoeft niet alleen in woorden maar door de intentie van echte aandacht.  Ik zie het kind dat mij bij het voorbij gaan spontaan een knipoog geeft en ik knipoog terug. Zo’n gebeurtenis vervult mijn dag met een bruisende lach.  Ik zie dan zoveel meer…ik ervaar zoveel meer en dat laat zich voelen in de ruimte in mijn borst en het gloedvolle kloppen van mijn hart. Dit maakt mijn leven in ieder geval de moeite waard!   
Niet dat ik  iedere dag met zo’n wakkerte de wereld bezie.  Soms ervaar ik ook afgeslotenheid, bezorgdheid waardoor de deur naar het leven weer op een kier gaat en ik alles met een zucht en een innerlijk commentaar beoordeel. Maar zelfs dan is er het besef op de achtergrond aanwezig dat ik de knop  ter plekke weer om kan zetten.  
Al bij al voel ik me harstikke  gezegend dat op basis van mijn levenservaring dit gereedschap zich heeft ontwikkeld. En dit vertelt me dat geluk niet alleen is voorbehouden aan bevoorrechte zondagskinderen maar dat het geluk (groten deels)   ook maakbaar is door me te openen voor die aandacht…voor de ont-moeting van waaruit geluk wordt geboren!


N.B: De geluksroute

Ik ben er harstikke trots op dat mijn stad Haarlem, 4 en 5  februari voor de 5e maal een geluksroute organiseert. Ze schrijven op hun site:

“Geluksroute is een ongedwongen uitwisseling van geluk die voor inspirerende ontmoetingen en mooie ontdekkingen zorgt.
De uitnodiging is simpel: Waar word jij gelukkig van en wil je dat delen?”



Het gaat juist om het creëren van ontmoetingen waar ik in het bovenstaande overschreef.  Ja natuurlijk doe ik mee!  Zie  voor mijn bijdrage mijn FB pagina “Ayurvitaal” of de genoemde site van de geluksroute.